.png "English"){kind=small}
Τα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας (ΑΦΝΣ) έχουν ως αποστολή την συλλογή πληροφοριών, την επιτήρηση και αναγνώριση με στόχο την προστασία των Εθνικών Χωρικών Υδάτων και των θαλάσσιων ενεργειακών πόρων, ήτοι επιτήρηση και προστασία της ελληνικής ΑΟΖ ( Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη).
Το Πολεμικό Ναυτικό διέθετε προς τον σκοπό αυτό 6 αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας τύπου P -3B ORION, τα οποία είχαν παραχωρηθεί την περίοδο 1992-97 από το Αμερικανικό Ναυτικό υπό μορφή στρατιωτικής βοήθειας. Τα ORION είχαν αντικαταστήσει τα πολύ γνωστά ΑΦΝΣ ALBATROS. Λόγω γήρανσης και παλαιότητας των επιχειρησιακών τους συστημάτων τα 6 ORION της 353 Μοίρας ΑΦΝΣ παροπλίστηκαν το έτος 2009. Η λύση του εκσυγχρονισμού τους δεν προκρίθηκε, επειδή το κόστος θα προσέγγιζε την αγορά νέων αεροσκαφών.
Για την απόκτηση νέων αεροσκαφών προκηρύχτηκε διεθνής διαγωνισμός την 16η Μαρτίου 2009, ο οποίος ακυρώθηκε τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους. Έτσι από 2009 έως και σήμερα το Πολεμικό μας Ναυτικό δεν διαθέτει ΑΦΝΣ για να περιπολεί στο Αιγαίο και να επιτηρεί την ελληνική ΑΟΖ.
Η απόκτηση νέων αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας θεωρείται ήδη από το 2009 κατεπείγουσα ανάγκη λόγω των ερευνών που διεξάγονται για υποθαλάσσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων και βρίσκονται σε εξέλιξη στο Ιόνιο Πέλαγος και Νότια Κρήτη, αλλά και διότι το Τουρκικό Ναυτικό αξιοποιεί τα δικά του σύγχρονα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας και αναπόφευκτα αμφισβητεί την ελληνική αρμοδιότητα Έρευνας και Διάσωσης στο χώρο του Αιγαίου. Το Τουρκικό Ναυτικό από το 2013 περιπολεί με 2 υπερσύγχρονα αεροσκάφη εξοπλισμένα με τελευταίας έκδοσης ηλεκτρονικά συστήματα εντοπισμού και παρακολούθησης, ενώ έως το 2020 ο στόλος του των ΑΦΝΣ θα συμπληρωθεί με άλλα 8 αεροσκάφη, όλα του τύπου ATR -72 με μετατροπή της Alenia. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα συνολικά 10 αυτά ΑΦΝΣ του Τουρκικού Ναυτικού θα φέρουν το νατοϊκό σύστημα Link 16, το οποίο επιτρέπει στις ένοπλες δυνάμεις ξηράς, αέρος και θάλασσας να ανταλλάσσουν πληροφοριακές εικόνες μεταξύ τους σε πραγματικό χρόνο.
Ενώ λοιπόν οι Τούρκοι τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τα σχέδιά τους για την στρατηγική επικράτησή τους στο Αιγαίο, οι γραφικοί και επικίνδυνοι αρμόδιοι επί των εξοπλιστικών του Υπουργείου Άμυνας αλλά και οι επικίνδυνοι πολιτικοί προϊστάμενοι τους αποφάσισαν στην πρώτη ουσιαστικά σύσκεψη του ΚΥΣΕΑ της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στις 15 Μαρτίου τον εκσυγχρονισμό των 5 εκ των 6 αεροσκαφών P-3B ORION, τα οποία είχαν παροπλιστεί και κριθεί μη εκσυγχρονήσιμα από το 2009 λόγω υπέρογκου κόστους αλλά και τεχνολογικής γήρανσης, αφού η αγορά νέων ΑΦΝΣ κοστολογικά και τεχνολογικά ήταν πιο συμφέρουσα.
Το κόστος του εκσυγχρονισμού που ανατέθηκε με διακρατική απ’ ευθείας ανάθεση στην αμερικανική εταιρία Lockheed Martin ανέρχεται σε 500 εκατομμύρια δολλάρια και ο χρόνος παράδοσης των αεροσκαφών θα κρατήσει έως 7 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι όταν παραδοθεί το τελευταίο εκ των 5 ΑΦΝΣ P- 3B ORION η ηλικία τους θα ξεπερνά τον μισό αιώνα περίπου, ενώ τα τουρκικά που πετούν ήδη στο Αιγαίο θα είναι ηλικίας ολίγων ετών.
Αυτό που προκαλεί αλγεινή εντύπωση είναι πως κάτι που το ΓΕΕΘΑ αλλά και το Υπουργείο Άμυνας είχε αποκλείσει ως μη συμφέρουσα λύση το 2009, το επαναφέρει το 2015 και το προτείνει ως σωστή λύση. Πιθανόν τα 500 εκ. δολάρια και η «στήριξη» Ομπάμα στην κυβέρνηση να έπαιξαν καθοριστικό ρόλο.
